Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών συμμετέχει ως μέλος σε σημαντικούς διεθνείς Οργανισμούς, Ενώσεις και Δίκτυα Πανεπιστημίων που έχουν ως στόχο να προωθήσουν τη διεθνή συνεργασία μεταξύ των Πανεπιστημίων και να αναπτύξουν μεθόδους και στρατηγικές που συμβάλλουν στη βελτίωση των εκπαιδευτικών και ερευνητικών δραστηριοτήτων τους.

IAU (International Association of Universities) http://www.iau-aiu.net

Η “International Association of Universities” είναι η παγκόσμια Ένωση Πανεπιστημίων η οποία ιδρύθηκε το 1950 και εδρεύει στην UNESCO. Απαριθμεί  620 μέλη στα οποία ανήκουν Πανεπιστήμια και Διεθνείς  Οργανισμοί από περίπου 130 χώρες με γεωγραφική κατανομή αυτών σε Ευρώπη: 40%, Ασία και χώρες Ειρηνικού: 24%, Μέση Ανατολή: 13%, Αφρική: 11%, Βόρεια Αμερική: 7% και Λατινική Αμερική και Καραϊβική: 5%. Επίσης στην Ένωση συμμετέχουν και 34 ενώσεις Πανεπιστημίων. Η IAU είναι ανεξάρτητη, μη κυβερνητική οργάνωση, συμπράττει και συνεργάζεται με διάφορους διεθνείς, τοπικούς και εθνικούς φορείς ενεργούς στο χώρο της ανώτατης εκπαίδευσης, προωθώντας τη διεθνή συνεργασία μεταξύ των Πανεπιστημίων, οργανισμών και αρχών με σεβασμό στις ιδιαιτερότητες κάθε πολιτισμού. Μέσω ερευνητικών προγραμμάτων, σεμιναρίων, συναντήσεων αλλά και του περιοδικού Higher Education Policy το οποίο εκδίδει τρεις φορές το χρόνο, ενθαρρύνει την καινοτομία, διευκολύνει την ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειρίας και ιδεών και συμβάλλει στη συνεργασία και την αλληλεγγύη  των μελών του σε διεθνές επίπεδο.

EUA (European University Association)  http://www.eua.be

H ”European University Association” είναι μία από τις σημαντικότερες εκπαιδευτικές ενώσεις στον ευρωπαϊκό ακαδημαϊκό χώρο με πάνω από 830 μέλη, προερχόμενα από 47 ευρωπαϊκές χώρες και υπολογίζεται ότι περίπου 17 εκατομμύρια φοιτητές είναι εγγεγραμμένοι  σε αυτά τα Πανεπιστήμια-Μέλη. Η EUA δραστηριοποιείται για τη διασφάλιση της ευρωπαϊκής διάστασης και του εκπαιδευτικού, ερευνητικού και διοικητικού έργου των Πανεπιστημίων. Επιδιώκει την προβολή των θέσεων των Πανεπιστημίων στα κέντρα χάραξης πολιτικής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση και την έρευνα, καθώς και τη διεύρυνση της συνεργασίας μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας, της πολιτείας, της βιομηχανίας και των μέσων ενημέρωσης. Η Ένωση δίνει ευκαιρίες στα μέλη της για την ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας με τη συμμετοχή αυτών σε προγράμματα και εκδηλώσεις  με στόχο τη διαμόρφωση μιας ενιαίας ευρωπαϊκής ακαδημαϊκής κοινότητας, τη διεθνοποίηση και την βελτίωση της ποιότητας του έργου που επιτελείται σε αυτά.

Επιπροσθέτως, η EUA προσφέρει τόσο  Institutional Evaluation Programs (IEP) με στόχο τη βελτιστοποίηση των διδακτορικών προγραμμάτων  και την έρευνα στην Ευρώπη όσο και υπηρεσίες παροχής συμβουλών στα μέλη της.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η EUA δραστηριοποιείται στον τομέα της έρευνας και της εκπαίδευσης στον τομέα της ενέργειας, ιδίως μέσω της Ευρωπαϊκής Πλατφόρμας EUA-European Platform of Universities in Energy Research & Education (EUA-EPUE)  και μέσω του προγράμματος FP7 UNI-SET (UNIversities in the SET-Plan) και του Horizon 2020.

UNICA (Network of Universities from the Capitals of Europe)
http://www.unica-network.eu

Το Δίκτυο “Network of Universities from the Capitals of Europe” δημιουργήθηκε το 1990 ως αποτέλεσμα πρωτοβουλίας μίας ομάδας ευρωπαϊκών Πανεπιστημίων, μεταξύ των οποίων και το Πανεπιστήμιο Αθηνών, τα οποία είναι τα Ιδρυτικά μέλη του Δικτύου. Το ΕΚΠΑ είναι το μόνο Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα της Ελλάδος που συμμετέχει στo δίκτυο αυτό. Τα μέλη του δικτύου  ανέρχονται σε 46, αριθμούν σε σύνολο 150.000 προσωπικό και 1.800.000 φοιτητές και εδρεύουν σε 35 Ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Το Δίκτυο UNICA αποτελεί ταυτοχρόνως και μέλος άλλων δικτύων όπως των: European University Association (EUA), Scholars At Risk Network (SAR), Erasmus Student Network (ESN), κ.ά. και συμμετέχει τόσο ως συντονιστής (coordinator) αλλά και ως συμμετέχων (partner) σε πολλά Ευρωπαϊκά προγράμματα.

Μέσα στους στόχους του δικτύου περιλαμβάνονται η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των Πανεπιστημίων-μελών, η διασφάλιση της ποιότητας του ακαδημαϊκού, ερευνητικού και διοικητικού έργου, η εκπόνηση κοινών προγραμμάτων σπουδών και η ενθάρρυνση της συμμετοχής των μελών του δικτύου στα ευρωπαϊκά προγράμματα. Οι εκπρόσωποι των Πανεπιστημίων στις τακτικές θεματικές συναντήσεις του Δικτύου διαμορφώνουν κοινές στρατηγικές για τη διεθνοποίηση των σπουδών και την ενθάρρυνση της κινητικότητας των μελών των Πανεπιστημίων, την προώθηση της εκπαίδευσης και την προαγωγή της έρευνας, της περαιτέρω ανάπτυξης των Πανεπιστημίων και της σύνδεσής τους με την κοινωνία. 

UNIMED (Mediterranean Universities Union) http://www.uni-med.net

H “Mediterranean Universities Union” ιδρύθηκε το 1991. Πρόκειται για μία Ένωση στην οποία συμμετέχουν  164 Πανεπιστήμια από 27 χώρες των ακτών της Μεσογείου.  Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, από κοινού με άλλα ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια, είχε την πρωτοβουλία της ίδρυσης της Ένωσης αυτής, της οποίας κατά συνέπεια είναι βασικό ιδρυτικό μέλος. Στους σκοπούς της Ένωσης περιλαμβάνονται  μεταξύ άλλων η προώθηση της διεθνούς διάστασης των Πανεπιστημίων, η ενδυνάμωση της επιστημονικής, πολιτιστικής και κοινωνικοοικονομικής συνεργασίας μεταξύ των Πανεπιστημίων της Μεσογείου για την πρόοδο της επιστήμης και την κινητικότητα των μελών της, η ανταλλαγή ερευνητικής εμπειρίας μεταξύ των μελών του επιστημονικού προσωπικού, η ανάπτυξη της διαπανεπιστημιακής έρευνας, η εκπαίδευση του ακαδημαϊκού και διοικητικού προσωπικού και η παροχή τεχνικής υποστήριξης στα Πανεπιστήμια για την ενίσχυση της διασφάλισης ποιότητας της εκπαίδευσης αλλά και των προσφερόμενων υπηρεσιών τους.  Επιπροσθέτως, η Ένωση δραστηριοποιείται σε τομείς σχετικούς με την πολιτιστική κληρονομιά, την οικονομία, την ενέργεια, το περιβάλλον, τη διαχείριση υδάτινων πόρων, την υγεία, τις συγκοινωνίες, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, τις νέες τεχνολογίες, την ιστορία, την γεωπονία και τον τουρισμό. Μέσω επίσης της δημιουργίας ειδικών θεματικών δικτύων  η ένωση προάγει την ενεργό συνεργασία μεταξύ ερευνητικών κέντρων, Τμημάτων Πανεπιστημίων αλλά και μεμονωμένων ερευνητών οι οποίοι έχουν εξειδικευμένα ερευνητικά ενδιαφέροντα, φιλοδοξώντας ότι αυτές οι συνεργασίες θα συμβάλουν στην ενίσχυση και προώθηση της γνώσης σε πιο εξειδικευμένες επιστημονικές περιοχές.

ΕΑΙΕ (European Association for International Education) www.eaie.org

Η “European Association for International Education” είναι ένας μη-κερδοσκοπικός οργανισμός που δημιουργήθηκε το 1989 με κύριο στόχο την ενίσχυση της διεθνούς δικτύωσης και επικοινωνίας μεταξύ των  ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη και παγκοσμίως. Αποτελείται από πάνω από 2870 μέλη από 77 χώρες, τα οποία ανήκουν στο διδακτικό και το διοικητικό προσωπικό των Πανεπιστημίων.  Η ΄Ενωση επιδιώκει τη δημιουργία μιας κοινότητας όπου οι εκπρόσωποι των Πανεπιστημίων που ασχολούνται με τα διεθνή θέματα ενημερώνονται,  εκπαιδεύονται και ανταλλάσσουν απόψεις για σημαντικά θέματα που απασχολούν την παγκόσμια ακαδημαϊκή κοινότητα με στόχο την αμοιβαία μεταξύ τους κατανόηση και συνεργασία.  Για τον σκοπό αυτό η ΄Ενωση οργανώνει εκπαιδευτικά προγράμματα και σεμινάρια με κορυφαίο και σημαντικότερο γεγονός την ετήσια Συνδιάσκεψη των μελών της. Επιπροσθέτως, δίδεται η ευκαιρία σε ερευνητές να δημοσιεύσουν (μετά από κρίση) πρωτότυπες ερευνητικές εργασίες στο Journal of Studies in International Education, το οποίο εκδίδεται πέντε φορές κατ' έτος. Επίσης μπορούν τόσο μέλη αλλά και μη-μέλη της ΕΑΙE να αποστείλουν προς δημοσίευση άρθρο τους επί ορισμένων σχετικών θεμάτων στο περιοδικό Forum το οποίο εκδίδει η Ένωση τρεις φορές το χρόνο. 

UNEECC (University Network of the European Capitals of Culture) http://www.uneecc.org

Το “University Network of the European Capitals of Culture” είναι μία διεθνής, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα οργάνωση, που ιδρύθηκε το 2006 και αποτελείται από 47 Πανεπιστήμια-μέλη.  Στους στόχους του αναφέρονται μεταξύ άλλων, η ενδυνάμωση του ρόλου και της συνεισφοράς των Πανεπιστημίων των πόλεων οι οποίες φέρουν τον τίτλο «Ευρωπαϊκές  Πολιτιστικές Πρωτεύουσες» στην ανάπτυξη της διαπανεπιστημιακής συνεργασίας και τον επαναπροσδιορισμό της θέσης των Πανεπιστημίων στη συνείδηση της τοπικής κοινωνίας, καθώς και η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ κάθε Πανεπιστημίου και πόλης. 

IIE (Institute of International Education) http://www.iie.org 

Το "Institute of International Education (IIE)" ιδρύθηκε το 1919, είναι ιδιωτικό, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα Ινστιτούτο και αριθμεί πάνω από 1.300 ιδρύματα-μέλη σε όλο τον κόσμο. Σε συνεργασία με κυβερνήσεις, ιδρύματα και άλλους χορηγούς, το Ινστιτούτο Διεθνούς Εκπαίδευσης δημιουργεί προγράμματα σπουδών και κατάρτισης για φοιτητές, εκπαιδευτικούς και επαγγελματίες από όλους τους τομείς ειδίκευσης. Έχει ως στόχο να προωθήσει τη διεθνή εκπαίδευση και την πρόσβαση στην εκπαίδευση, μέσα από τη διαχείριση προγραμμάτων υποτροφιών, την ανταλλαγή φοιτητών και ερευνητών, την κατάρτισή τους και τη διευκόλυνση διεξαγωγή της έρευνας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Από την ίδρυσή του, το ΙΙΕ έχει σημαντική προσφορά τόσο στην εφαρμοσμένη έρευνα όσο και στη διεθνή κινητικότητα των φοιτητών. Το IIE δημοσιοποιεί υλικό για τους φοιτητές και τους επιβλέποντες καθηγητές, καθώς και ερευνητικές εκθέσεις που ανταποκρίνονται στο μεταβαλλόμενο τοπίο της διεθνούς εκπαίδευσης.

Σημειώνεται ότι το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών συμμετέχει επίσης ως ίδρυμα υποδοχής στις δραστηριότητες του International Education Scholar Rescue Fund (IIE-SRF) για επιστήμονες που βρίσκονται σε κίνδυνο στη χώρα τους.  Από το 2002 το IIE-SRF έχει βοηθήσει 681 επιστήμονες από 56 χώρες, τοποθετώντας τους σε πάνω από 350 ιδρύματα/μέλη υποδοχής σε 41 χώρες σε όλο τον κόσμο.

BUΑ (Balkan Universities Association) http://www.baunas.org/

H "Balkan Universities Association (BUA)" είναι μία μη κυβερνητική, μη κερδοσκοπική ένωση που ιδρύθηκε το 2014 και απαρτίζεται από ενενήντα δύο (92) Πανεπιστήμια-μέλη της περιοχής των Βαλκανίων.  Πρωταρχικός στόχος της Ένωσης Πανεπιστημίων των Βαλκανικών Χωρών, στην οποία έχει επίσημα πλέον ενταχθεί και το ΕΚΠΑ από το 2015, με θεματικό άξονα τα Πανεπιστημιακά Μουσεία,  είναι η δημιουργία ενός ενιαίου οράματος για το μέλλον των Πανεπιστημίων, των Βιβλιοθηκών, των Ερευνητικών Κέντρων στην περιοχή των Βαλκανίων, λαμβάνοντας υπόψη τις κοινές παγκόσμιες αξίες, αλλά και τις ανάγκες της εκάστοτε εποχής. Στόχοι της Ένωσης από τη συνεργασία με πανεπιστήμια αναγνωρισμένα από την παγκόσμια επιστημονική και ακαδημαϊκή κοινότητα, είναι, μεταξύ άλλων, η υλοποίηση κοινών επιστημονικών μελετών και προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας., η διοργάνωση κοινών πολιτιστικών, καλλιτεχνικών και αθλητικών δραστηριοτήτων αλλά και προγραμμάτων ανταλλαγής για φοιτητές, η διοργάνωση προγραμμάτων εκπαίδευσης για την εκμάθηση γλωσσών των χωρών- μελών της Ένωσης, κ.α. Επιπροσθέτως, η ίδρυση ενός επιστημονικού δικτύου με την υλοποίηση από κοινού επιστημονικών προγραμμάτων στους τομείς της έρευνας, του πολιτισμού, της τέχνης, της ιστορίας, της οικονομίας, της εκπαίδευσης και του αθλητισμού συγκαταλέγεται στους βασικούς στόχους της Ένωσης.